Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego we Włocławku

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 października 2023r.

Sąd Okręgowy we Włocławku Sekcja Odwoławcza I Wydziału Cywilnego

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 10 października 2023 r. we Włocławku

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa B. G.

przeciwko (...) S.A w S.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego
od wyroku Sądu Rejonowego we Włocławku
z dnia 30 czerwca 2022 r., sygn. akt I C 1284/20 upr

uchyla zaskarżony wyrok w punkcie 1 (pierwszym) podpunktach b) i c) oraz w punktach 2 (drugim) i 3 (trzecim) i w tym zakresie przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu we Włocławku pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego.

SSO Mariusz Nazdrowicz

I 1 Ca 471/22

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Rejonowy we Włocławku zasądził łącznie od pozwanego (...) S.A. w S. kwotę 13254,44 zł (z ustawowymi odsetkami od bliżej wskazanych w sentencji kwot do dnia zapłaty) tytułem naprawienia szkody (powstałej w wyniku zdarzenia objętego odpowiedzialnością pozwanej spółki jako ubezpieczyciela OC) w postaci dopłaty do odszkodowania za uszkodzony w kolizji samochód M. (8584,07 zł), kosztów najmu pojazdu zastępczego (3440,07 zł) i kosztów poniesionych w postępowaniu likwidacyjnym (1230 zł). Ponadto zasądził od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę 4367 zł tytułem zwrotu kosztów procesu oraz nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa (Sądu Rejonowego we Włocławku) kwotę 1133,65 zł tytułem zwrotu tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa kosztów sądowych (w postaci wynagrodzenia biegłego).

Apelację od tego wyroku wniósł pozwany kwestionując zasadność rozstrzygnięcia w zakresie zasądzenia kosztów najmu pojazdu zastępczego i kosztów poniesionych przez powoda w postępowaniu szkodowym. Sformułował zarzuty naruszenia zarówno prawa procesowego jak i materialnego. W ramach pierwszej grupy wskazał na obrazę przepisów art. 327 ¹ § 1 kpc (poprzez sporządzenie uzasadnienia przez Sąd I Instancji nie zawierającego wszystkich koniecznych elementów oraz w sposób uniemożliwiający zrekonstruowanie sposobu rozumowania Sądu i uniemożliwiający dokonanie kontroli instancyjnej) oraz art. 233 § 1 kpc w zw. z art. 278 kpc (w skutek błędnej i dowolnej oceny dowodów, w tym pominięciu wniosków płynących z opinii biegłego). Obrazy przepisów materialnoprawnych skarżący dopatrywał się w niewłaściwym zastosowaniu art. 361 § 1 i 2 kc oraz art. 362 kc wskutek jego niezastosowania, a także art. 6 kc poprzez uznanie, że powód udowodnił wysokość dochodzonego roszczenia. Powołując się na powyższe apelujący wniósł o zmianę wyroku w zaskarżonej części oraz zasądzenie kosztów procesu za obie instancje.

W odpowiedzi na apelacje powód wniósł o jej oddalenie i zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja skutkowała koniecznością uchylenia przedmiotowego wyroku w zaskarżonej części i przekazania sprawy w tym zakresie do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu we Włocławku. W pełni uzasadniony okazał się bowiem zarzut obrazy przepisu art. 327 ¹ § 1 kpc.

Nie ulega najmniejszej wątpliwości, że uzasadnienie zaskarżonego wyroku w kwestionowanej części nie odpowiada wymogom przewidzianym w przywołanym przepisie. Przede wszystkim brak jest wskazania jaki okres najmu pojazdu zastępczego Sąd uznał za pozostający w normalnym związku przyczynowym ze zdarzeniem szkodowym. Co prawda w ocenie dowodów mowa jest o tym, że Sąd „dokonał ustaleń faktycznych w oparciu o twierdzenia powoda bowiem wersji prezentowanej przez niego nie wyklucza w sposób jednoznaczny opinia biegłego”, ale przecież biegły A. – co trafnie uwypuklił ubezpieczyciel – jednoznacznie wskazał (k. 107 – 109 akt), że uzasadniony czas naprawy to 18 dni, a nie - jak przyjął w ślad za powodem Sąd a quo – 58 dni. Aby kwestię powyższą rozstrzygnąć niezbędne są dodatkowe ustalenia faktyczne, a także stosowne rozważania prawne, których zabrakło. Trudno także za takie uznać motywy uwzględnienia kwoty 1230 zł sprowadzające się do enigmatycznego stwierdzenia, że ... ”takie też kwoty zostały zasądzone w ramach odszkodowania uzupełniającego oraz kwota 1230 zł, którą powód poniósł na przeprowadzenie kalkulacji kosztów”… Już w tym miejscu można dodatkowo zasygnalizować, że powód - mimo wezwania na rozprawę w dniu 26 kwietnia 2021r. celem przesłuchania w charakterze strony - nie stawił się, więc poza przedłożonymi dokumentami brak było jakichkolwiek dowodów potwierdzających prezentowaną przez niego wersję.

W orzecznictwie przyjmuje się (przykładowo: wyroki i postanowienia Sądu Najwyższego: z 21.11.2001r., I CKN 185/01 nie publ. , LEX nr 52726 z 18.03.2003r. IV CKN 182/00 nie publ. , LEX nr 109420, 5.10.2005 r. IV UK 49/05 opubl. OSNP 2006/17-18/280 z 26.07.2007 r. V CSK 115/07, opubl. „Monitor Prawniczy” 2007/17/930 i dalsze wskazane w uzasadnieniach judykaty, że w wyjątkowych przypadkach , gdy braki konstrukcyjne uzasadnienia wyroku są tak istotne, że zaskarżone orzeczenie nie poddaje się kontroli co do przyczyn faktycznych i prawnych, które legły u jego podstaw (jego sfera motywacyjna pozostaje nieujawniona bądź ujawniona w sposób nieumożliwiający poddanie jej ocenie instancyjnej) zarzut naruszenia art. 327 ¹ § 1 kpc (poprzednio art. 328 § 2 kpc) stanowi uzasadnioną podstawę apelacyjną, a wyrok podlega uchyleniu. W rozpatrywanej sprawie wystąpiła właśnie tego rodzaju sytuacja, co wynika z poczynionych wyżej rozważań. Warto też dodać, że tak daleko idące wady uzasadnienia kwalifikuje się jako nierozpoznanie istoty sprawy uzasadniające uchylenie orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania (przywołany wyrok Sądu Najwyższego V CSK 115/07, postanowienie tego Sądu z 7.11.2014r. IV CZ 82/14 nie publ., LEX nr 1598711 i z 29.09.2017 r. V CZ 61/17 nie publ., LEX nr 2401101). Wydanie przez Sąd II Instancji w omawianych warunkach orzeczenia merytorycznego byłoby wyręczeniem Sądu I Instancji pozbawiając strony zagwarantowanego w art. 176 ust. 1 Konstytucji dwuinstancyjnego postępowania sądowego.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy we Włocławku na podstawie art. 386 § 4 kpc orzekł jak w sentencji. Uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sprawia, że zbędne jest odnoszenie się do pozostających zarzutów apelacyjnych. Warto jedynie nadmienić, że niewątpliwie pozbawiony słuszności był zarzut naruszenia art. 6 kc. Przepis ten dotyczy przecież określenia rozkładu ciężaru dowodów, a zarzut nieprawidłowego przyjęcia, że druga strona wykazała swoje roszczenie lub twierdzenia polega na kwestionowaniu ustaleń sądowych dokonanych na podstawie przeprowadzonego postępowania dowodowego.

W toku dalszego procedowania Sąd meriti dokona niezbędnych ustaleń faktycznych umożliwiających subsumpcję stanu faktycznego pod odpowiednie dyspozycje przepisów prawa materialnego i sporządzi uzasadnienie, które diametralnie będzie się różnić od uzasadnienia wyroku z dnia 30 czerwca 2022r. spełniając wymogi przewidziane w przepisie art. 327 ¹ § 1 kpc.

Marginalnie Sąd Okręgowy pragnie zasygnalizować, że w swoich orzeczeniach wskazywał już (np. uzasadnienie wyroków z 12 listopada 2020r. I Ca 131/20 nie publ., i z 10 czerwca 2021r., I 1 Ca 523/20 nie publ., LEX nr 3225499), że nie w każdym przypadku skorzystanie z pomocy pełnomocnika (specjalisty) pozostaje z wypadkiem w związku przyczynowym, który może być uznany za adekwatny . Nie może być tu mowy o jakimkolwiek automatyzmie rozumianym jako konieczność zrekompensowania kosztów wspomnianej pomocy tylko dlatego, że doszło do skorzystania z niej. Samo np. dążenie do wygody i ujęcia obowiązków poszkodowanemu nie uzasadnia takiego związku, gdyż niedogodności stanowią dolegliwości o charakterze niemajątkowym, nie podlegającą reżimowi odszkodowawczemu.

W związku takim natomiast pozostaje sięgnięcie po pomoc prawną w okolicznościach, w których przykładowo stan zdrowia, kwalifikacje osobiste lub sytuacja życiowa poszkodowanego usprawiedliwiają potrzebę zasięgnięcia pomocy w celu sprawnego, efektywnego i ekonomicznie opłacalnego przebiegu postępowania likwidacyjnego. Ciężar wykazania tych okoliczności spoczywa na osobie pokrzywdzonego.

O kosztach postępowania apelacyjnego rozstrzygnięto na podstawie art. 108 § 2 kpc.

SSO Mariusz Nazdrowicz